หยุดกินชานม กาแฟไม่ได้ แต่อยากฟันขาวทำยังไงดี?

ปัญหาของชาวออฟฟิศติดกาแฟและวัยรุ่นชานมที่ฟันไม่ขาวเหมือนเก่า แต่ก็หยุดกินไม่ได้ซะที ฟันก็เลยไม่ขาวขึ้นซะที จะทำวีเนียร์ก็แพงและดูแลยาก หรือจะใช้อุปกรณ์อะไรก็ยังไม่มั่นใจว่าที่เขารีวิวว่าดี มันดีจริงหรอ

ปัญหาฟันเหลืองเป็นเรื่องใหญ่ที่คนส่วนมากกังวล เพราะ เมื่อเราพูดคุยในชีวิตประจำวัน จะเลี่ยงการเห็นฟันไปไม่ได้ และความไม่มั่นใจในเรื่องฟันที่สีอาจจะไม่สวยมาก ส่งผลให้เรายิ้มอย่างไม่มั่นใจและสร้างบุคลิกที่ไม่ดีไปโดยไม่รู้ตัว

คนกว่า 74% เชื่อว่ารอยยิ้มที่ไม่มั่นใจส่งผลให้มีโอกาสประสบความสำเร็จน้อยลง (ผลสำรวจจาก AACD)

น่าสนใจที่แนวคิดนี้ก็ยังคงอยู่ในชุดความคิดของผู้คนมากมาย หลังจากที่ความขาวกลายเป็นบรรทัดฐานของความสวยงามแบบหนึ่ง ทำให้กลุ่มคนที่ยังมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เกิดความกังวลในจุดนี้ขึ้นมาได้ว่า การที่มีรูปลักษณ์ที่ไม่น่าพึงปราถนาอาจจะไม่เป็นที่ยอมรับของสังคมหรือคนที่ตนรัก

หากมองในแง่ของสุขภาพแล้ว การมีฟันที่เหลือง เป็นอันตรายหรือไม่

ฟันเหลืองมีสาเหตุหลายอย่าง มีสาเหตุทั้งจากภายในและภายนอก โดยเกิดจากสีของชั้นเคลือบฟันที่เปลี่ยนไป

ชั้นเคลือบฟันหรือผิวเคลือบฟัน (enamel) เป็นชั้นวัสดุ เนื้อเยื่อที่มีความแข็งแรง ปกคลุมทุกซี่ฟันเพื่อให้ฟันสามารถบดเคี้ยวอาหารได้ ชั้นเคลือบฟันเป็นชิ้นส่วนในร่างกายที่แข็งแรงมากที่สุด แต่ข้อเสียของชั้นเคลือบฟันคือ ไวต่อสีและสิ่งเร้าภายนอกเลยทำให้ฟันขาวไม่สุดซะที แต่อย่างไรก็ตาม บางคนมีสีของฟันตั้งแต่เกิดที่ไม่ได้ขาวอยู่แล้ว จึงทำให้ไม่ว่าใช้ผลิตภัณฑ์อะไรก็ไม่ได้ขาวเหมือนที่โฆษณาไว้

สาเหตุของฟันเหลือง

ฟันเหลืองโดยพันธุกรรม

โดยปกติแล้วเราสามารถแบ่งเฉดสีของฟันได้เป็น 4 เฉดสี

• A (น้ำตาลอมแดง)
• B (เหลืองอมแดง)
• C (เทา)
• D (เทาอมแดง)

ซึ่งเฉดสีของฟันเหล่านี้ได้มาโดยกำเนิด ถ้าอยากรู้ว่าฟันของคุณมีสีใด ลองดูจากฟันของครอบครัวทางสายเลือดของคุณว่ามีเฉดสีแบบใดก็ได้ เพราะสิ่งเหล่านี้ถูกถ่ายทอดมาทางกรรมพันธุ์ เช่นเดียวกับสีผม สีของดวงตา ซึ่งสีเหล่านี้คือสีจากเนื้อฟันจริง ๆ ของคุณโดยธรรมชาติ (Dentin) แต่ถูกชั้นเคลือบฟันที่อยู่ภายนอกที่มีสีออกฟ้าหรือโปร่งใสคลุมเอาไว้ เมื่ออายุมากขึ้นชั้นเหล่านี้ก็จะบางลง ทำให้ผู้สูงอายุมีสีฟันที่ไม่ได้ขาวเหมือนวัยรุ่นนั่นเอง

ฟันเหลืองจากปัจจัยภายในร่างกาย

ฟันเหลืองจากปัจจัยภายในร่างกาย เกิดจากโครงสร้างภายในของฟันที่เปลี่ยนแปลงไปซึ่งมีหลายสาเหตุ ที่ไม่สามารถจัดการได้ด้วยผลิตภัณฑ์ช่วยเรื่องฟันขาว

• การรับประทานยาบางชนิด เช่น ยาเตตร้าไซคลิน มีผลทำให้ฟันเหลืองและสารนี้ไวต่อแสงมากจึงอาจจะทำให้ฟันเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลหรือสีเทาอ่อนได้ในระยะถัดมา หรือการรับประทานยาประเภท Antibiotics ในวัยเด็ก ขณะที่กำลังอยู่ในช่วงการเจริญเติบโต กระทั่งยารักษาอาการสิว หรือ ยารักษาความดันก็มีผลได้

• ฟันเหลืองจากอุบัติเหตุ การกระแทกอย่างแรง ทำให้ฟันที่อยู่ในช่วงเจริญเติบโตถูกกระแทกอย่างแรงทำให้เส้นประสาทในโพรงประสาทฟัน (Pulp) ก่อให้เกิดเนื้อฟันเปลี่ยนสีได้

• ฟันเหลืองจากโรคบางชนิด สามารถทำให้เนื้อสีฟันของคุณเปลี่ยนไปได้ เช่น โรคเกี่ยวกับถึงน้ำดี หรือคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์มีแนวโน้มที่จะฟันเหลืองได้

• จัดฟัน ดัดฟัน เนื่องจากมีอุปดรณ์ที่ยึดเกาะเนื้อฟันบางอย่างที่มีแร่เงิน มัลกัม ส่งผลให้เนื้อฟันเปลี่ยนสีได้

• ฟันผุ ส่งผลให้ฟันเหลืองเป็นหย่อม ๆ ได้ จากการที่แบคทีเรียกัดเกราะชั้นเคลือบฟัน ส่งผลให้เห็นสีจริง ๆ ของฟันได้ชัดเจนขึ้น

ฟันเหลืองจากปัจจัยภายนอก

เกิดจากการที่มีคราบ (stains) อยู่บนชั้นเคลือบฟันซึ่งมาจากการมีคราบพลัค แบคทีเรีย สีของอาหารบางชนิดที่มีเม็ดสีหรือ pigments ที่เข้มจำนวนมาก เรียกว่า โครโมเจน (Chromogen)  จะคอยติดที่ผิวเคลือบฟันและติดตามซอกฟันได้ โดยอาหารหรือเครื่องดื่มที่ก่อให้เกิดฟันเหลืองได้แก่

• รับประทานชา กาแฟเป็นประจำ
• ไวน์แดง (Red Wine)
• ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ที่มีสีจัด อาทิ บลูเบอร์รี่ สตอรว์เบอรี่ แครนเบอร์รี่
• โซดา
• ซอสที่มีสีเข้ม

รวมถึงพฤติกรรมบางอย่างที่ส่งผลให้ฟันเหลืองด้วย โดยสาเหตุที่พบเจอบ่อยคือการสูบบุหรี่ เนื่องจาก ทาร์ (tar) และ นิโคติน (nicotine) สารในบุหรี่เข้าไปตามรูของฟัน ซึ่งเมื่อสารเหล่านี้สัมผัสกับอากาศจะเปลี่ยนจากสีใสเป็นสีเหลือง ส่งผลให้ฟันของผู้สูบบุหรี่เหลืองได้

“ฟันของคนเรามีลักษณะเหมือนรูขุมขนบนผิวหนัง เมื่อดูภายนอกดูเรียบเนียน แต่เมื่อดูโครงสร้างหรือลักษณะอย่างเด่นชัด จะพบว่ามีรูมากมายเหมือนกับรูขุมขน”

“ฟันของคนเรามีลักษณะเหมือนรูขุมขนบนผิวหนัง เมื่อดูภายนอกดูเรียบเนียน แต่เมื่อดูโครงสร้างหรือลักษณะอย่างเด่นชัด จะพบว่ามีรูมากมายเหมือนกับรูขุมขน”

กรณีของการที่ฟันเหลืองจากพันธุกรรม การแก้ไขปัญหาอาจจะยากซักหน่อยโดยการที่ต้องไปฟอกสีฟัน หรือวิธีการอื่น ๆ ที่ต้องผ่านผู้เชี่ยวชาญ หมอให้คำแนะนำ ถ้าในกรณีที่ฟันเหลืองจากปัจจัยภายนอกนั้นสารในยาสีฟันบางชนิดช่วยได้ เช่น

• Nano Hydroxyapatite

สารชนิดนี้มีความใกล้เคียงกับผิวเคลือบฟัน มีแคลเซียมและฟอสเฟตซึ่งรวมกันเป็นผลึกคริสตัลที่เรียกว่า Hydroxyapatite และในระดับที่เล็กลงขนาด Nano ที่ใช้ในยาสีฟันหรือผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปาก จะช่วยซ่อมแซมรูผิวของชั้นเคลือบฟันให้เต็มมากยิ่งขึ้น เหมือนได้ผิวฟันใหม่ที่เงางาม

• Polyvinyl Pyrrolidine (PVP)

สาร PVP จะเข้าไปทำปฏิกิริยารวมตัวกับโมเลกุลของคราบสกปรกทำให้เกิดการละลายหลุดออกของคราบสกปรกที่ดีขึ้น และช่วยป้องกันการกลับมาจับตัวกันอีกครั้ง เภสัชกรหญิงวรางคณา (2009) กล่าว  ความพิเศษของสาร PVP ที่มีโครงสร้างโมเลกุลที่สามารถละลายน้ำได้จึงสามารถละลายคราบสีบริเวณฟันได้ ช่วยลดปัญหาในส่วนที่การแปรงฟันเข้าไม่ถึง (ซึ่งทั้งคนจัดฟันและคนที่ไม่จัดฟันก็เกิดปัญหานี้ได้เช่นเดียวกัน) โดยการทำงานนั้น PVP จะเข้าไปทำปฏิกิริยาจับกับโมเลกุลของคราบสกปรก (Catechin) และทำให้คราบเหล่านั้นละลายออกมาพร้อมกับยาสีฟันในขณะที่เราแปรงฟัน จึงทำให้คราบสีฟันละลายหลุดออกมาในขณะที่เราแปรงฟัน PVP จะช่วยเสริมประสิทธิภาพในการขจัดคราบฟันร่วมกับสารขัดฟัน (Abrasive) และสารทำความสะอาด (Detergent) ทำให้ฟันสะอาดสดใส แลดูขาวอย่างเป็นธรรมชาติ

• Micro Silica

สารขัดฟันในยาสีฟันบางชนิดอาจทำอันตรายต่อชั้นเคลือบฟัน กัดเกราะชั้นเคลือบฟันให้บางลงได้ ดังนั้นการสังเกตเนื้อยาสีฟันก่อนแปรงก็สำคัญ ถ้ายาสีฟันมีเนื้อที่ดูเหมือนมีมีสครับ มีเนื้อที่ไม่ละเอียดต้องระวังเป็นพิเศษ แต่ถ้าเป็น Micro Silica จะเป็นสารขัดฟันที่มีขนาดเล็กมาก จึงทำให้ขัดฟันให้ขาวได้โดยไม่เป็นอันตราย

สารขัดฟันในยาสีฟันบางชนิดอาจทำอันตรายต่อชั้นเคลือบฟัน กัดเกราะชั้นเคลือบฟันให้บางลงได้ ดังนั้นการสังเกตเนื้อยาสีฟันก่อนแปรงก็สำคัญ ถ้ายาสีฟันมีเนื้อที่ดูเหมือนมีมีสครับ มีเนื้อที่ไม่ละเอียดต้องระวังเป็นพิเศษ แต่ถ้าเป็น Micro Silica จะเป็นสารขัดฟันที่มีขนาดเล็กมาก จึงทำให้ขัดฟันให้ขาวได้โดยไม่เป็นอันตราย